Η στρατιωτική χούντα της Μιανμάρ εξήγαγε ξυλεία αξίας άνω των 37 εκατομμυρίων δολαρίων σε χώρες με ενεργές κυρώσεις στο κρατικό μονοπώλιο ξυλείας της χώρας, σύμφωνα με την περιβαλλοντική ομάδα υπεράσπισης Forest Trends. Σε μια έκθεση που κυκλοφόρησε χθες , ο οργανισμός που εδρεύει στις ΗΠΑ εξέτασε τον αντίκτυπο των κυρώσεων που επιβλήθηκαν μετά την κατάληψη της εξουσίας από τον στρατό τον Φεβρουάριο του 2021, υποστηρίζοντας ότι πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα για να πνίξει την ικανότητα της χούντας να επωφεληθεί από τις πωλήσεις ξυλείας και άλλων φυσικών πόροι.
Μετά το πραξικόπημα, οι δυτικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ηνωμένου Βασιλείου και του Καναδά, έχουν επιβάλει αρκετούς γύρους οικονομικών κυρώσεων στα ηγετικά μέλη της χούντας. Έχουν επίσης βάλει στο στόχαστρο επιχειρήσεις που ελέγχονται από τον στρατό που επιτρέπουν στο καθεστώς να συλλέγει έσοδα από τομείς όπως η εξόρυξη, η δασοκομία και το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο – όλα αυτά έχουν γίνει πιο ζωτικά για το καθεστώς καθώς έχει απομονωθεί από τη Δύση.
Μεταξύ των στόχων είναι η κρατική επιχείρηση Myanma Timber Enterprise (MTE) , η οποία έχει τον αποκλειστικό έλεγχο της πώλησης ξυλείας στη Μιανμάρ, συμπεριλαμβανομένης της δημοπρασίας κορμών σε ιδιωτικές εταιρείες για εξαγωγή. Όπως σημείωσε το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ στην ανακοίνωση των κυρώσεων τον Απρίλιο, το MTE είναι ένας από τους «βασικούς οικονομικούς πόρους για το στρατιωτικό καθεστώς της Βιρμανίας που καταστέλλει βίαια τις διαδηλώσεις υπέρ της δημοκρατίας». (Αν και το εμπόριο ξυλείας δεν έχει απαγορευτεί, η Forest Trends σημειώνει ότι το MTE είναι η μόνη πηγή νόμιμης ξυλείας στη Μιανμάρ, πράγμα που σημαίνει ότι οι κυρώσεις σε αυτό ισοδυναμούν με «de facto απαγόρευση» σε οποιοδήποτε εμπόριο ξυλείας της Μιανμάρ.)
Σύμφωνα με την έκθεση Forest Trends, περισσότερα από 190 εκατομμύρια δολάρια σε εμπόριο ξυλείας της Μιανμάρ αναφέρθηκαν από τον Φεβρουάριο έως τον Νοέμβριο του 2021. Πλήρως 37 εκατομμύρια δολάρια από αυτά πήγαν σε δικαιοδοσίες με ενεργές κυρώσεις σε MTE, συμπεριλαμβανομένων 22 εκατομμυρίων δολαρίων στα κράτη μέλη της ΕΕ. Τα υπόλοιπα 154 εκατομμύρια δολάρια εισήχθησαν από γειτονικές χώρες που δεν έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Μιανμάρ, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, της Ινδίας και της Ταϊλάνδης.
Τα ευρήματα της έκθεσης υποδηλώνουν ότι η επιβολή οικονομικών κυρώσεων είναι πολύ πιο απλή από την αποτελεσματική επιβολή τους. Τον Ιανουάριο, η ομάδα υπεράσπισης Justice for Myanmar εξέδωσε μια έκθεση που τεκμηριώνει πώς οι αμερικανικές εταιρείες συνεχίζουν να εισάγουν τικ από την υπό στρατιωτική διοίκηση Μιανμάρ κατά προφανή παραβίαση των κυρώσεων των ΗΠΑ, κυρίως για χρήση σε πολυτελή γιοτ. Η JFM διαπίστωσε ότι οι αμερικανικές εταιρείες είχαν εισαγάγει σχεδόν 1.600 τόνους τικ από τη Μιανμάρ μετά το πραξικόπημα. (Η Forest Trends αναφέρει ότι οι εισαγωγές των ΗΠΑ ήταν υψηλότερες το 2021 από ό,τι το 2020, αλλά μειώθηκαν κατά τα δύο τρίτα αφού η Ουάσιγκτον επέβαλε κυρώσεις στην MTE τον Απρίλιο του 2021.)
Όπως σημειώθηκε όταν κυκλοφόρησε αυτή η έκθεση, η ανάπτυξη παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών δικτύων με επίκεντρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα των ΗΠΑ έδωσε θεωρητικά στην Ουάσιγκτον ισχυρή μόχλευση έναντι των αντιπάλων της. Ταυτόχρονα, «η ίδια η πολυπλοκότητα και η εξασθένηση αυτών των δικτύων συχνά θέτει εμπόδια στην αποτελεσματική επιβολή».
Η Forest Trends επισημαίνει ότι η επιβολή είναι επίσης θέμα πολιτικής βούλησης και ότι οι υπάρχουσες κυρώσεις, ιδιαίτερα αυτές που επιβάλλονται από τις ΗΠΑ, εκθέτουν δυνητικά τις εταιρείες και τις οντότητες που εισάγουν ξυλεία από τη Μιανμάρ σε κίνδυνο αστικών και ποινικών κυρώσεων. Υποστηρίζει ότι ακόμη και εκείνες από χώρες που δεν έχουν επιβάλει κυρώσεις στη χούντα της Μιανμάρ θα μπορούσαν να θεωρηθούν υπεύθυνες για την παραβίασή τους. «Δεδομένου ότι όλες οι πληρωμές στο MTE γίνονται σε δολάρια ΗΠΑ, οποιεσδήποτε τέτοιες πληρωμές αποτελούν παραβίαση των κυρώσεων των ΗΠΑ, είτε από εντός είτε εκτός των ΗΠΑ», αναφέρει.
Επίσης, υποστηρίζει ότι τα κράτη που επιβάλλουν κυρώσεις κλείνουν τις εναπομείνασες τρύπες στον τοίχο των κυρώσεων που επιδιώκουν να κλείσουν τα οικονομικά της χούντας. Ειδικότερα, συνιστά την επιβολή κυρώσεων στην Τράπεζα Εξωτερικού Εμπορίου της Μιανμάρ (MFTB), η οποία λειτουργεί ως γραφείο συμψηφισμού για μεγάλο μέρος του εμπορίου της χώρας σε δολάρια ΗΠΑ. Δεδομένου ότι όλες οι πληρωμές στο MTE για ξυλεία εξαγωγικής ποιότητας γίνονται μέσω του MFTB, η απαγόρευσή του «θα μείωνε σημαντικά την πρόσβαση της χούντας σε ξένο νόμισμα». Πράγματι, η έκθεση αναφέρει μια εκτίμηση από την ομάδα Independent Economists for Myanmar ότι το πάγωμα των καταθέσεων που συνδέονται με την MFTB και την Myanmar Investment and Commercial Bank (MICB) θα περικόψει περίπου 2 δισεκατομμύρια δολάρια στη χρηματοδότηση του στρατού.
Όπως συμβαίνει με όλες τις οικονομικές κυρώσεις, όλα αυτά έρχονται με ένα πολύ μεγάλο ερωτηματικό ως προς την πολιτική τους επίδραση, ειδικά όταν αναλογιστεί κανείς τη μακρά ιστορία του στρατού της Μιανμάρ να αντιμετωπίσει τέτοιες διεθνείς πιέσεις. Δεν είναι επίσης σαφές εάν οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν την όρεξη να κυνηγήσουν και να απαγορεύσουν κάθε ξένη οντότητα που εισάγει ξυλεία από τη Μιανμάρ, δεδομένης της αυξανόμενης παγκόσμιας δυσαρέσκειας για τη μονομερή μόχλευση της αξονικής της θέσης στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Ωστόσο, η έκθεση καθιστά σαφές ότι εάν τα δυτικά έθνη επιθυμούν πραγματικά να πνίξουν τα εξωτερικά έσοδα των ενόπλων δυνάμεων της Μιανμάρ, θα μπορούσαν να κάνουν πολλά περισσότερα.
