Την ώρα που στην Ελλάδα η τιμή του ελαιολάδου συνεχίζει την κούρσα ανόδου, με την τιμή χονδρικής να φτάνει και τα 9,45 ευρώ το κιλό, η κυβέρνηση της Ισπανίας μηδενίζει τον ΦΠΑ στο λάδι, προκειμένου να προσφέρει οικονομική ανακούφιση στους καταναλωτές, αλλά και για να ενθαρρύνει την κατανάλωση υγιεινών τροφίμων.
Συγκεκριμένα τα στοιχεία δείχνουν πως η χαμηλή παραγωγή του 2023, οδηγεί σε αυξημένες τιμές στις δημοπρασίες ελληνικού ελαιολάδου, με την Λακωνία και τη Μεσσηνία οδηγούν την κούρσα ανόδου, και την τιμή χονδρικής να υπολείπεται μόλις 55 σέντς για να φτάσει τα 10 ευρώ.
Με δεδομένα τα νέα επίπεδα τιμών, μετά τους Ιταλούς και τους Ισπανούς, οι Έλληνες εξαφανίζουν και τα τελευταία αποθέματα στις δημοπρασίες ελαιόλαδου. Οι προσφορές τους αναδεικνύουν την αξία του εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου, ενώ οι τιμές φτάνουν ακόμα και τα 9,45 ευρώ το κιλό στην αγορά χονδρικής από τους παραγωγούς.
Τιμές Παραγωγών (22/01/2024)
- Λακωνία: 9,42-9,45 ευρώ/κιλό
- Μεσσηνία: 9,10-9,20 ευρώ/κιλό
- Ιταλία: 9,70 ευρώ/κιλό
- Ισπανία: 9,15-9,20 ευρώ/κιλό
Ο ανταγωνισμός στις δημοπρασίες επιδεινώνει τα ήδη προβληματικά δεδομένα της αγοράς, με την περσινή χαμηλή παραγωγή να οδηγεί σε αυξημένες τιμές. Στο προσκήνιο βρίσκεται η πρόταση καθηγητή Δενδροκομίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας για αλλαγή στον τρόπο καλλιέργειας της ελιάς, μέσω του «Υπέρπυκνου Συστήματος Φύτευσης».
Το σύστημα, που έχει εφαρμοστεί εδώ και δεκαετίες σε ορισμένες περιοχές της χώρας, αναδεικνύεται ως η λύση για την αποτελεσματική παραγωγή ελαιολάδου. Με το 50% του παγκόσμιου ελαιόλαδου να προέρχεται από αυτό το σύστημα, ο κόσμος αναρωτιέται αν είναι η σωτηρία για τη βιομηχανία παραγωγής ελαιόλαδου.
Μηδένισαν τον ΦΠΑ στο λάδι οι Ισπανοί
Ήδη από πέρυσι το καλοκαίρι η Ισπανία εφάρμοζε συντελεστή ΦΠΑ 5% στο ελαιόλαδο και τώρα τον καταργεί εντελώς, με τη σχετική νομοθετική διάταξη να ψηφίζεται μέσα στον μήνα που διανύουμε.
Όπως αναφέρουν τα διεθνή ΜΜΕ τα νέα μέτρα πρόκειται να εφαρμοστούν άμεσα, χωρίς να προβλέπονται αντιρρήσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Η κυβέρνηση πήρε την απόφαση να μηδενίσει τον ΦΠΑ στο λάδι, καθώς ο πληθωρισμός των τελευταίων μηνών επηρέασε σημαντικά το κόστος ζωής στη χώρα, παρότι οι αυξήσεις είναι χαμηλότερες σε σχέση με άλλες χώρες.
Ο πρόσφατος πληθωρισμός οφείλεται σε παράγοντες όπως το αυξημένο κόστος ενέργειας, η παγκόσμια επισιτιστική αστάθεια και η κακή συγκομιδή λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας.
Τα στοιχεία που δημοσίευσε η NielsenIQ τον Δεκέμβριο δείχνουν ότι η δαπάνη για το μέσο ετήσιο καλάθι αγορών των νοικοκυριών ήταν αυξημένη κατά 800 ευρώ τον Νοέμβριο 2023 σε σχέση με τον Νοέμβριο 2022, με το ελαιόλαδο να σημειώνει μερικές από τις υψηλότερες αυξήσεις τιμών κατά 79% και 69% για το εξαιρετικά παρθένο και μη, αντίστοιχα.
Όπως είναι γνωστό για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, η κυβέρνηση του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (PSOE) του Pedro Sánchez εισήγαγε μια σειρά μέτρων το 2023. Ανάμεσα σε αυτά περιλαμβάνεται η κατάργηση του ΦΠΑ σε βασικά τρόφιμα όπως τα φρούτα και τα λαχανικά και μειωμένο συντελεστή 5% σε άλλα τρόφιμα όπως ζυμαρικά και ελαιόλαδο.
Το νέο ψήφισμα, που αναμένεται να εγκριθεί έως τα μέσα Ιανουαρίου, προβλέπει την παράταση αυτών των μέτρων έως τις 30 Ιουνίου, ενώ θα καταργήσει τον ΦΠΑ στο ελαιόλαδο. Στη λίστα απαλλαγής από τον ΦΠΑ προστίθενται επίσης τα ζυμαρικά και οι σπόροι.
Η συμφωνία επετεύχθη μετά από έκτακτες συναντήσεις μεταξύ κυβερνητικών υπουργείων, φορέων και πολλών εκπροσώπων παραγωγών ελαιόλαδου, αγρότες, σούπερ μάρκετ και χονδρεμπόρους.
Η διατήρηση της μείωσης του ΦΠΑ στα τρόφιμα είναι προς το συμφέρον όλων των πολιτών, λένε οι Ισπανοί
Μάλιστα ο αρμόδιος υπουργός Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων, Λουίς Πλάνας, δήλωσε ότι η τιμή των τροφίμων είναι «ένα πρόβλημα που προκαλεί μεγάλη ανησυχία στους πολίτες, το οποίο η κυβέρνηση προσπαθεί να αντιμετωπίσει με τέτοιου είδους μέτρα» και ότι «η διατήρηση της μείωσης του ΦΠΑ στα τρόφιμα είναι προς το συμφέρον όλων των πολιτών».
Τα μέτρα επικεντρώνονται μόνο στις λιανικές πωλήσεις, προκειμένου να αποφευχθεί η υπερβολική αύξηση των εταιρικών περιθωρίων κέρδους, που ενδεχομένως να δημιουργούνται από τις αυξήσεις των τιμών μετά την ψήφιση του μέτρου κατάργησης του ΦΠΑ.
Η κίνηση έρχεται τη στιγμή που η γειτονική Πορτογαλία, η οποία κατάργησε τον ΦΠΑ στο ελαιόλαδο και σε σχεδόν 50 άλλα τρόφιμα πέρυσι, δεν κατάφερε να ανανεώσει ή να παρατείνει το εν λόγω μέτρο, το οποίο έληξε στις 4 Ιανουαρίου.
Η επισιτιστική ασφάλεια αποτελεί υψηλή προτεραιότητα για τον Sánchez, ο οποίος ανακοίνωσε την Εθνική Διατροφική Στρατηγική της κυβέρνησής του κατά τη διάρκεια της πρόσφατης προεδρικής του συζήτησης.
Σύμφωνα με τον υπουργό, η στρατηγική έχει ως στόχο να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που προκύπτουν από τη διατήρηση της παραγωγής τροφίμων στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής και θα εξασφαλίσει την αυτονομία τροφίμων για την Ισπανία εν μέσω ενός «διασυνδεδεμένου κόσμου».
