Γράφει ο Ιωάννης Ρούσσος
Η ελληνική αγορά αυτοκινήτου τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρήσει μια ιδιαίτερη τάση, που αφορά τις πωλήσεις υπερπολυτελών οχημάτων, όπως οι Rolls Royce, Bentley, Ferrari και Lamborghini. Αν και η πλειονότητα των Ελλήνων συνεχίζει να προτιμά πιο προσιτές επιλογές για τις μετακινήσεις τους, ο αριθμός των πωλήσεων υπερπολυτελών αυτοκινήτων έχει παρουσιάσει σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια, με την τάση αυτή να κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος.
Ποιοι είναι οι Έλληνες που επιλέγουν αυτά τα ακριβά και πολυτελή αυτοκίνητα; Πρόκειται για μια συγκεκριμένη ομάδα, η οποία δεν αποτελεί τον μέσο Έλληνα καταναλωτή. Συχνά πρόκειται για επιχειρηματίες, ανθρώπους με υψηλά εισοδήματα, καθώς και για άτομα που θέλουν να προβάλουν την κοινωνική τους θέση και την επιτυχία τους. Οι υπερπολυτελείς αυτοκινητοβιομηχανίες, εξάλλου, κατασκευάζουν μοντέλα που δεν προορίζονται για τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού, αλλά για εκείνους που αναζητούν κάτι πιο αποκλειστικό και εντυπωσιακό, ικανό να αντικατοπτρίσει το κοινωνικό τους status.
Η αύξηση των πωλήσεων αυτών των οχημάτων, ωστόσο, έχει ευρύτερες επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία και κοινωνία. Πρώτα απ’ όλα, η πώληση υπερπολυτελών αυτοκινήτων αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα στον τομέα των πολυτελών προϊόντων και υπηρεσιών, ο οποίος καταγράφει σημαντική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Οι εταιρείες που διανέμουν αυτές τις μάρκες στην Ελλάδα καταφέρνουν να αυξήσουν τα έσοδά τους, ενώ ενδυναμώνεται και η θέση της χώρας στον τομέα του high-end automotive market. Αυτή η τάση υποδηλώνει ότι η ελληνική αγορά έχει αρχίσει να ελκύει περισσότερους διεθνείς παίκτες του χώρου των υπερπολυτελών αυτοκινήτων, οι οποίοι αναγνωρίζουν την ανάπτυξη και τη δυναμική της χώρας ως αγορά για τέτοια προϊόντα.
Από κοινωνική σκοπιά, η αύξηση των υπερπολυτελών αυτοκινήτων προκαλεί μια διεύρυνση της ανισότητας στον τομέα της κατανάλωσης. Το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι Έλληνες επιλέγουν να επενδύσουν σε αυτοκίνητα που κοστίζουν πολλές φορές όσο ο μέσος ετήσιος μισθός, αποκαλύπτει μια τάση προς την άνισα κατανεμημένη ευημερία και την αναδυόμενη «αφρόκρεμα» της κοινωνίας. Οι υπερπολυτελείς αυτοκινητοβιομηχανίες αναγνωρίζουν αυτήν την τάση και ενδέχεται να επικεντρωθούν ακόμη περισσότερο σε αυτή την ευκαιρία, προσφέροντας αποκλειστικά μοντέλα και εξειδικευμένα χαρακτηριστικά για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις αυτής της συγκεκριμένης ομάδας πελατών.
Αναφορικά με την ελληνική οικονομία, η αύξηση των πωλήσεων υπερπολυτελών αυτοκινήτων μπορεί να έχει διπλό αντίκτυπο. Από τη μία πλευρά, η αγορά αυτών των αυτοκινήτων ενισχύει τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού μέσω φόρων και τελών κυκλοφορίας, καθώς και μέσω των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα. Από την άλλη πλευρά, η συνύπαρξη μεγάλων ανισοτήτων στον τομέα της κατανάλωσης μπορεί να επηρεάσει την κοινωνική συνοχή. Ενώ οι περισσότεροι Έλληνες αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες του πληθωρισμού και της ακρίβειας, μια μικρή ομάδα συνεχίζει να εντυπωσιάζει με τη δυνατότητά της να επενδύει σε υπερπολυτελή αγαθά. Αυτή η διαφοροποίηση ενδέχεται να προκαλέσει κοινωνικές εντάσεις και να τροφοδοτήσει ταχύτερες ανισότητες σε τομείς όπως η παιδεία, η υγεία και άλλες βασικές υπηρεσίες.
Η αγορά υπερπολυτελών αυτοκινήτων επηρεάζει, επίσης, την αντίληψη των Ελλήνων για την πολυτέλεια και την ευημερία. Για πολλούς, το να κατέχεις ένα τέτοιο αυτοκίνητο είναι όχι μόνο ένα μέσο μετακίνησης, αλλά και ένα εργαλείο κοινωνικής προβολής. Οι άνθρωποι που αποκτούν αυτά τα αυτοκίνητα συχνά το κάνουν όχι μόνο για να καλύψουν τις ανάγκες τους, αλλά και για να επιδείξουν τη θέση τους στην κοινωνία και την οικονομία. Όπως κάθε αντικείμενο πολυτελείας, έτσι και τα υπερπολυτελή αυτοκίνητα γίνονται σύμβολα, ενίοτε και όπλα, στον αγώνα για την κοινωνική αναγνώριση και καταξίωση.
Η αύξηση των υπερπολυτελών αυτοκινήτων στην ελληνική αγορά, λοιπόν, είναι ένα σύμπτωμα της ευρύτερης τάσης που παρατηρείται στην κοινωνία και την οικονομία. Από τη μία, αντανακλά την άνοδο της εγχώριας οικονομίας και την επιθυμία για κοινωνική διάκριση. Από την άλλη, καταδεικνύει τις διαρκώς διευρυνόμενες ανισότητες και τις διαφορετικές αντιλήψεις που έχουν οι πολίτες για την πολυτέλεια και την ευημερία.
Η ανάπτυξη της ελληνικής αγοράς αυτοκινήτων συνεχίζεται, και με αυτήν την ανάπτυξη, έρχονται νέες προκλήσεις και αντιφάσεις. Το μέλλον της ελληνικής κοινωνίας θα κριθεί, εν μέρει, από το πώς θα αντιμετωπιστούν αυτές οι ανισότητες και πώς οι υπερπολυτελείς τάσεις θα ενσωματωθούν σε μια πιο ισότιμη και κοινωνικά ευαισθητοποιημένη οικονομία. Η σταθερότητα της αγοράς εξαρτάται από την ικανότητα της χώρας να διαχειριστεί τις ανισότητες, διασφαλίζοντας ότι η ευημερία και η πρόοδος δεν περιορίζονται σε λίγους. Η κοινωνία πρέπει να βρει ισχυρούς τρόπους να συνδυάσει την ανάπτυξη της πολυτέλειας με την κοινωνική αλληλεγγύη, χωρίς να ενισχύεται το χάσμα μεταξύ των κοινωνικών τάξεων.
