Γράφει ο Ιωάννης Ρούσσος
Ο κλάδος των οικοδομών στην Ελλάδα, παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που επικρατούν τα τελευταία χρόνια, φαίνεται να ζει έναν πρωτοφανή «αναπτυξιακό» αέρα. Μεταξύ 2008 και 2018, η οικοδομική δραστηριότητα στη χώρα υπήρξε υποτονική, λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά τα τελευταία χρόνια έχουμε παρατηρήσει μια αναζωογόνηση στον τομέα των ακινήτων. Η ανάπτυξη νέων πολυτελών και σύγχρονων κατοικιών συνεχώς αυξάνεται, και αυτό παρά το γεγονός ότι ο μέσος Έλληνας δυσκολεύεται να ανταπεξέλθει στην αγορά ενός σπιτιού. Αυτή η φαινομενικά αντίθετη πορεία του κλάδου, δηλαδή η ανάπτυξη σε έναν τομέα που φαίνεται να έχει δυσκολίες για τον μέσο πολίτη, απαιτεί εξηγήσεις.
Η διάσταση της ζήτησης στην αγορά ακινήτων
Ένα από τα πρώτα πράγματα που παρατηρούμε είναι ότι οι νέες οικοδομές δεν απευθύνονται τόσο στον μέσο Έλληνα καταναλωτή όσο σε έναν πιο ευκατάστατο πληθυσμό ή ξένους επενδυτές. Τα πολυτελή ακίνητα που κατασκευάζονται προσφέρονται κυρίως σε αγοραστές υψηλού εισοδήματος ή σε ξένους που βλέπουν την Ελλάδα ως έναν ελκυστικό προορισμό για αγορά δεύτερης κατοικίας ή επένδυση. Η τάση αυτή ενισχύεται από το πρόγραμμα «Golden Visa», το οποίο επιτρέπει σε αλλοδαπούς πολίτες να αποκτούν άδεια παραμονής στην Ελλάδα με την αγορά ακινήτου αξίας άνω των 250.000 ευρώ. Έτσι, δημιουργείται μια ισχυρή ζήτηση για πολυτελή και σύγχρονα σπίτια, κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη και τα νησιά του Αιγαίου, που προσελκύουν ξένους επενδυτές.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι αρκετές εταιρείες οικοδομών δεν επικεντρώνονται μόνο στην κατασκευή κατοικιών για μόνιμη διαμονή, αλλά και σε διαμερίσματα και κατοικίες που προορίζονται για βραχυχρόνιες μισθώσεις, όπως αυτές που προσφέρονται μέσω πλατφορμών όπως το Airbnb. Αυτό έχει προσδώσει μεγάλη κινητικότητα στην αγορά, καθώς οι ξένοι επισκέπτες αναζητούν σύγχρονα καταλύματα υψηλών προδιαγραφών για την παραμονή τους στην Ελλάδα, δημιουργώντας έτσι ζήτηση που ενισχύει την ανάπτυξη του κλάδου.
Ο ρόλος της οικονομίας και των εξαγωγών
Αν και ο μέσος Έλληνας δυσκολεύεται να αγοράσει ένα σπίτι λόγω των υψηλών τιμών, η ανάπτυξη του κλάδου των οικοδομών συμβάλλει σημαντικά στην ελληνική οικονομία, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και προωθώντας την εγχώρια παραγωγή. Η κατασκευή νέων κατοικιών και κτιρίων απαιτεί την αγορά πρώτων υλών, την εμπλοκή εργολάβων και υπεργολάβων, αλλά και την απασχόληση πολλών εργαζομένων. Αυτή η δραστηριότητα έχει αναζωογονήσει την οικοδομική βιομηχανία, προσφέροντας νέες θέσεις εργασίας σε τομείς που είχαν πληγεί από την κρίση, όπως οι οικοδόμοι, οι μηχανικοί, οι αρχιτέκτονες και άλλοι επαγγελματίες του κλάδου.
Επιπλέον, η αναζωογόνηση του κλάδου έχει σημαντική επίδραση στις εξαγωγές. Καθώς οι Έλληνες κατασκευαστές επενδύουν σε καινοτόμα και σύγχρονα ακίνητα, πολλοί από αυτούς αναγκάζονται να προμηθεύονται πρώτες ύλες από το εξωτερικό, όπως ξυλεία, αλουμίνιο και υλικά διακόσμησης. Η εισαγωγή αυτών των υλικών μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των εξαγωγών, ενώ ταυτόχρονα ενδυναμώνει την ελληνική παραγωγή στον τομέα των κατασκευών. Αυτή η κινητικότητα ενισχύει την οικονομία, ενώ αυξάνει τις εξαγωγές, αναδεικνύοντας τη χώρα ως σημαντικό «παίκτη» στον τομέα των κατασκευών στην περιοχή.
Η ανάγκη για ποιοτικά και βιώσιμα ακίνητα
Μία από τις κύριες αιτίες που καθιστούν τη σημερινή ανάπτυξη των οικοδομών τόσο εντυπωσιακή είναι η στροφή προς τη βιωσιμότητα και την καινοτομία στον τομέα των κατασκευών. Οι νέες οικοδομές δεν χαρακτηρίζονται μόνο από πολυτέλεια και μοντέρνα αισθητική, αλλά και από ενεργειακή αποδοτικότητα και φιλικότητα προς το περιβάλλον. Η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων και η ανακύκλωση υλικών αποτελούν σημαντικά κριτήρια για πολλές από αυτές τις κατασκευές. Οι αγοραστές, είτε είναι εγχώριοι είτε ξένοι, αναζητούν όλο και περισσότερο ακίνητα που πληρούν σύγχρονες οικολογικές προδιαγραφές.
Η στροφή προς τη βιώσιμη δόμηση έχει δημιουργήσει επίσης μια νέα αγορά στον τομέα των οικοδομικών υλικών και των τεχνολογιών κατασκευής, δίνοντας ώθηση σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της «πράσινης» ανάπτυξης.
Συμπεράσματα
Η ανάπτυξη του κλάδου των οικοδομών στην Ελλάδα, παρά την οικονομική δυσχέρεια, αποδεικνύει ότι ο τομέας των κατασκευών μπορεί να αποτελέσει κινητήριο μοχλό για την ελληνική οικονομία. Η ζήτηση για πολυτελή και σύγχρονα σπίτια από ξένους επενδυτές, η αύξηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων, η στροφή προς την βιωσιμότητα και οι ευκαιρίες που προσφέρει η κατασκευή νέων κτιρίων συμβάλλουν στην ενίσχυση του κλάδου. Παρά τις δυσκολίες του μέσου Έλληνα να αγοράσει σπίτι, η αναπτυσσόμενη αγορά ακινήτων μπορεί να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και να ενδυναμώσει την ελληνική οικονομία μέσω της αύξησης των εξαγωγών και της καινοτομίας. Όλα αυτά συνιστούν μια θετική πορεία για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας, με τον κλάδο των οικοδομών να παίζει κεντρικό ρόλο σε αυτή την ανάπτυξη.