Η Ιαπωνία ξεκαθαρίζει επιτέλους τι σημαίνει “ιαπωνικό ουίσκι” – και το αποδεικνύει με σφραγίδα.
Για χρόνια, το ιαπωνικό ουίσκι θεωρούνταν συνώνυμο της κομψότητας, της παράδοσης και του εξαιρετικού blending. Ωστόσο, πίσω από την εικόνα αυτή, υπήρχε ένα θεσμικό κενό: μέχρι πρότινος, δεν υπήρχε επίσημος, νομικά κατοχυρωμένος ορισμός για το τι ακριβώς συνιστά ένα «ιαπωνικό ουίσκι». Το αποτέλεσμα; Εκατοντάδες φιάλες, εμφιαλωμένες στην Ιαπωνία αλλά με περιεχόμενο από τον Καναδά ή ακόμα και τη Βραζιλία, κυκλοφορούσαν ελεύθερα ως… “Japanese whisky”.
Η αλλαγή ήρθε σταδιακά. Το 2021, ο Ιαπωνικός Σύνδεσμος Παραγωγών Ποτών (Japan Spirits & Liqueurs Makers Association – JSLMA) εισήγαγε ένα σετ αυστηρών προδιαγραφών: για να θεωρείται ένα ουίσκι ιαπωνικό, πρέπει να έχει αποσταχθεί, ωριμάσει και εμφιαλωθεί εξολοκλήρου στην Ιαπωνία. Όμως η JSLMA, ως εμπορικός σύνδεσμος και όχι κυβερνητικό όργανο, δεν μπορούσε να επιβάλλει κυρώσεις.
Τώρα όμως, έρχεται η ουσιαστική αλλαγή.
Το νέο λογότυπο – σφραγίδα αυθεντικότητας
Σε συνεργασία με την Ιαπωνική Εθνική Φορολογική Αρχή, η JSLMA ανακοίνωσε την πρόθεσή της να κατοχυρώσει γεωγραφική ένδειξη (Geographical Indication – GI) για το ιαπωνικό ουίσκι, ακολουθώντας το παράδειγμα της σαμπάνιας, της τεκίλας, του Parmigiano Reggiano και του σκοτσέζικου ουίσκι.
Παράλληλα, αποκάλυψε το νέο επίσημο λογότυπο που θα συνοδεύει όλα τα προϊόντα που συμμορφώνονται με τις αυστηρές απαιτήσεις παραγωγής. Πρόκειται για μια στρογγυλή, καφέ σφραγίδα με το λευκό αρχικό “JW” (Japanese Whisky) στο κέντρο. Η κατοχύρωση του σήματος από το Γραφείο Ευρεσιτεχνιών της Ιαπωνίας είναι ήδη σε εξέλιξη και οι πρώτες φιάλες με το νέο σήμα αναμένονται στην αγορά μέχρι τα τέλη του 2025.
Τι σημαίνει αυτό για την εξαγωγική στρατηγική των ιαπωνικών brands
Η House of Suntory –η εταιρεία-σύμβολο του ιαπωνικού ουίσκι– χαιρέτισε την κίνηση ως «σημαντικό ορόσημο για τη διαφάνεια και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στο brand». Όπως δήλωσε ο πρόεδρός της, Masaki Morimoto:
«Η επίσημη σφραγίδα θα βοηθήσει σημαντικά τους καταναλωτές να ξεχωρίζουν τα αυθεντικά προϊόντα, προστατεύοντας την εξαιρετική φήμη του ιαπωνικού ουίσκι διεθνώς.»
Πρακτικά, η ενσωμάτωση του λογότυπου λειτουργεί ως εργαλείο εξωστρέφειας, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα των ιαπωνικών brands στις αγορές όπου το trust είναι καθοριστικός παράγοντας. Επιπλέον, αποθαρρύνει τους μη συμμορφούμενους παραγωγούς που εκμεταλλεύονταν το όνομα “Japanese whisky” χωρίς να το τηρούν στην ουσία.
Ποιες επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτό στο παγκόσμιο εμπόριο ποτών
Η Ιαπωνία εισέρχεται πλέον στην ίδια «ένωση» προστατευμένων ποτών με προϊόντα όπως το cognac και το Scotch whisky. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι οι εισαγωγείς, οι διανομείς και οι λιανοπωλητές θα πρέπει να προσέχουν: μια φιάλη χωρίς το νέο λογότυπο JW, δεν σημαίνει απαραίτητα απάτη – αλλά σίγουρα απαιτεί ερωτήσεις.
Οι επιπτώσεις στο εμπόριο είναι πολλαπλές:
-
Αναβάθμιση του prestige για όσα brands συμμορφώνονται.
-
Διαφάνεια για τους καταναλωτές σε κρίσιμες αγορές όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ασία.
-
Διαφοροποίηση στην τιμολόγηση μεταξύ αυθεντικών και μη-πιστοποιημένων προϊόντων.
-
Νέες απαιτήσεις ελέγχου για τους εισαγωγείς, ώστε να μη διακυβεύεται η φήμη τους.
Επόμενο βήμα: νομοθετική ενίσχυση
Με την υποστήριξη της Φορολογικής Αρχής και βάσει του Liquor Industry Association Act, η διαδικασία για την αναγνώριση του Japanese Whisky ως προϊόν γεωγραφικής ένδειξης (GI) ήδη ξεκίνησε. Αν ολοκληρωθεί, θα πρόκειται για την πρώτη φορά που το ιαπωνικό ουίσκι θα έχει προστατευμένη, νομικά δεσμευτική ταυτότητα διεθνώς.
Τι να προσέχεις από εδώ και πέρα
Όταν βλέπεις ένα “ιαπωνικό” ουίσκι στο ράφι, δες αν φέρει τη νέα σφραγίδα JW. Αν όχι, δεν σημαίνει πως είναι πλαστό – αλλά σίγουρα αξίζει να ρωτήσεις:
Παράγεται, ωριμάζει και εμφιαλώνεται στην Ιαπωνία;
Γιατί, όπως σε κάθε προϊόν με ιστορία και φήμη, η αυθεντικότητα είναι αυτή που χτίζει αξία στο ράφι και στο ποτήρι.
