World news

Noon και IPO: Το μεγάλο στοίχημα του ηλεκτρονικού εμπορίου στη MENA

Η πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου Noon, που δραστηριοποιείται στη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Αίγυπτο, ετοιμάζεται για ένα βήμα που μπορεί να αλλάξει ριζικά τον χάρτη του λιανικού εμπορίου στη Μέση Ανατολή. Ο ιδρυτής και πρόεδρός της, Mohamed Alabbar, δήλωσε πρόσφατα στους Financial Times ότι η εταιρεία σχεδιάζει μια διπλή δημόσια εγγραφή (dual IPO) στα χρηματιστήρια της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΑΕ μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, εφόσον επιτευχθεί βιώσιμη κερδοφορία.

Πρόκειται για μια εξέλιξη που δεν αφορά μόνο τους επενδυτές της περιοχής, αλλά και τη διεθνή αγορά, καθώς η Noon φιλοδοξεί να αποτελέσει το πρώτο success story μεγάλης κλίμακας e-commerce εκτός Ευρώπης, Κίνας και ΗΠΑ.

Από startup σε «γίγαντα» 10 δισ. δολαρίων

Η Noon ιδρύθηκε το 2016 με τη στήριξη του Public Investment Fund (PIF) της Σαουδικής Αραβίας και ιδιωτών επενδυτών, ανάμεσά τους και ο ίδιος ο Alabbar, γνωστός από το πρότζεκτ Dubai Mall και τον όμιλο Emaar. Στα εννέα χρόνια λειτουργίας της έχει αντλήσει περίπου 2,7 δισ. δολάρια χρηματοδότησης και η αποτίμησή της φτάνει σήμερα τα 10 δισ. δολάρια.

Η πλατφόρμα προσφέρει από ηλεκτρονικές συσκευές και υπολογιστές μέχρι είδη παντοπωλείου και οικιακά προϊόντα, καλύπτοντας πλέον ένα τεράστιο φάσμα αναγκών. Το 2024, ο νεκρός όγκος εμπορευμάτων (GMV) εκτιμάται στα 5-6 δισ. δολάρια, ενώ η εταιρεία απασχολεί περίπου 40.000 οδηγούς παράδοσης, επενδύοντας δυναμικά σε logistics και last-mile delivery.

Γιατί τώρα το IPO

Ο Alabbar τονίζει ότι το IPO είναι εφικτό μόνο εφόσον η εταιρεία φτάσει σε σταθερή κερδοφορία. «Δεν μπορούμε πλέον να λειτουργούμε με ζημίες. Οι επενδυτές και οι τράπεζες θέλουν να δουν νούμερα που στέκουν» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Η Noon βρίσκεται σε φάση «σχεδόν κερδοφορίας» (almost profitable) και εστιάζει στη μείωση κόστους και στην αύξηση του μέσου καλαθιού. Σημαντικό εμπόδιο παραμένει το υψηλό λειτουργικό κόστος των παραδόσεων, ειδικά σε χώρες με εκτεταμένα γεωγραφικά δίκτυα.

Η απάντηση: τεχνολογία και αυτοματοποίηση

Για να αντιμετωπίσει το ζήτημα κόστους, η εταιρεία σχεδιάζει:

  • Χρήση αυτόνομων οχημάτων και τρικυκλικών (three-wheelers) για την παράδοση προϊόντων, κυρίως μέσω leasing ώστε να μην επιβαρυνθεί το κεφάλαιο με νέες αγορές.

  • Μείωση προσωπικού παράδοσης κατά 50% έως το 2027, με σταδιακή αντικατάσταση από αυτοματοποιημένα συστήματα.

  • Αυξημένη χρήση data και AI για την πρόβλεψη ζήτησης και τον βέλτιστο σχεδιασμό δρομολογίων.

Η Noon βλέπει την τεχνολογία όχι απλώς ως συμπλήρωμα, αλλά ως προϋπόθεση για να καταστεί το μοντέλο της βιώσιμο.

Ανταγωνισμός και διεθνές περιβάλλον

Η αγορά ηλεκτρονικού εμπορίου στη MENA έχει μετατραπεί σε πεδίο έντονου ανταγωνισμού:

  • Η Amazon έχει παρουσία στα ΗΑΕ και στη Σαουδική Αραβία με ισχυρά μερίδια αγοράς.

  • Νέοι παίκτες όπως η Shein πιέζουν με επιθετική τιμολόγηση.

  • Η Meituan, μέσω της εφαρμογής Keeta, μπαίνει στα ΗΑΕ στο χώρο της διανομής τροφίμων.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Noon διαφοροποιείται επενδύοντας στην τοπική κουλτούρα, στη γλώσσα και στις υποδομές της περιοχής, φιλοδοξώντας να γίνει το «Amazon της Μέσης Ανατολής».

Η σημασία για τη Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ

Το σχέδιο IPO έχει και γεωοικονομικές προεκτάσεις:

  • Η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ επιδιώκουν να ενισχύσουν τα τοπικά χρηματιστήριά τους με μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες, ακολουθώντας το παράδειγμα των ΗΠΑ και της Ασίας.

  • Ένα επιτυχημένο dual IPO της Noon θα αποτελέσει ορόσημο για τις κεφαλαιαγορές της MENA, δείχνοντας ότι η περιοχή μπορεί να παράγει τεχνολογικούς «μονόκερους» με διεθνή προοπτική.

  • Για τις τοπικές οικονομίες, η ενίσχυση του e-commerce σημαίνει επενδύσεις σε υποδομές, νέες θέσεις εργασίας, ανάπτυξη οικοσυστήματος logistics και digital payments.

Επόμενα βήματα

Σύμφωνα με τον Alabbar, το IPO αναμένεται «μέσα σε 24 μήνες», δηλαδή έως το φθινόπωρο του 2027. Πριν από αυτό, η Noon πρέπει να:

  1. Καταγράψει σταθερή κερδοφορία.

  2. Ενισχύσει το μέσο καλάθι και να μειώσει τις επιστροφές.

  3. Διευρύνει τις υπηρεσίες σε νέες κατηγορίες και αγορές (η Ινδία βρίσκεται ήδη στο πλάνο).

  4. Εξασφαλίσει ότι η τεχνολογία logistics λειτουργεί σε κλίμακα.

Η Noon βρίσκεται σε ένα καθοριστικό σταυροδρόμι. Αν πετύχει το στόχο της, θα καταστεί το πρώτο e-commerce success story της MENA με δημόσια εγγραφή, αποδεικνύοντας ότι η περιοχή δεν είναι απλώς καταναλωτής αλλά και παραγωγός τεχνολογικής καινοτομίας.

Για τις ελληνικές επιχειρήσεις που παρακολουθούν τις διεθνείς εξελίξεις, η κίνηση αυτή αξίζει προσοχής: το άνοιγμα της Noon δημιουργεί νέες ευκαιρίες σε logistics, τεχνολογικές συνεργασίες, αλλά και στο cross-border εμπόριο. Στον νέο παγκόσμιο χάρτη, η MENA διεκδικεί δυναμικά ρόλο, και η Noon φιλοδοξεί να είναι το brand που θα τη βάλει στην πρώτη γραμμή.

***Τι είναι το IPO;

  • IPO (Initial Public Offering) = Αρχική Δημόσια Προσφορά.

  • Είναι η πρώτη φορά που μια εταιρεία διαθέτει μετοχές της στο χρηματιστήριο.

  • Από «ιδιωτική» γίνεται δημόσια εισηγμένη.

Γιατί το κάνουν οι εταιρείες;

  • Για να αντλήσουν νέα κεφάλαια.

  • Για να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις, έρευνα & ανάπτυξη ή διεθνή επέκταση.

  • Για να αποκτήσουν μεγαλύτερη διαφάνεια και κύρος στην αγορά.

Τι σημαίνει για τους επενδυτές;

  • Αποκτούν τη δυνατότητα να αγοράσουν μετοχές μιας ανερχόμενης ή ώριμης εταιρείας.

  • Ενδέχεται να επωφεληθούν από την άνοδο της αξίας της μετοχής, αλλά και να αναλάβουν ρίσκο.

📌 Παράδειγμα: Όταν η Airbnb, η Meta (Facebook) ή η Alibaba βγήκαν στο χρηματιστήριο, το έκαναν μέσω IPO.