Κανείς δεν ξέρει πότε θα σταματήσει η άνοδος της τιμής του ελαιόλαδου, με τους καταναλωτές να πρέπει να το πληρώσουν περίπου 64% ακριβότερα σε σχέση με πέρυσι και τους παραγωγούς να εμφανίζονται ανήσυχοι. Αντίστοιχα αυξημένες παρουσιάζονται οι τιμές και στο ελαιόλαδο που εξάγεται.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το ελαιόλαδο είναι το προϊόν με την μεγαλύτερη αύξηση με την τιμή του έξτρα παρθένου να φτάνει και πάνω από 20 ευρώ ανάλογα με τον προμηθευτή.
Μικρή υποχώρηση κατέγραψε ο πληθωρισμός το Φεβρουάριο φτάνοντας στο 2,9% από 3,1% τον πρώτο μήνα του έτους. Το πρόβλημα της ακρίβειας εντοπίζεται για ακόμα ένα μήνα στα τρόφιμα, με τo ελαιόλαδο να ηγείται της κούρσας των ανατιμήσεων.
Ο ρυθμός ανατιμήσεων στα τρόφιμα τον Φεβρουάριο ήταν μεν ηπιότερος, αν και παραμένει υπερδιπλάσιος σε σχέση με τον γενικό πληθωρισμό.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφηκαν στο ελαιόλαδο, η τιμή του οποίου αυξήθηκε κατά 63,7% σε ετήσια βάση. Ακολούθησαν νερό, αναψυκτικά και χυμοί με 13,8%, φρούτα 12,3%, ψάρια 9,7%, λαχανικά και τα υπόλοιπα τρόφιμα με 6,5%.
Σε μηνιαίο επίπεδο, πάντως, υπήρχαν κατηγορίες τροφίμων, στις οποίες παρατηρήθηκε έστω και μικρή μείωση των τιμών. Το γιαούρτι τον Φεβρουάριο ήταν κατά 2,5% φθηνότερο σε σχέση με τον Ιανουάριο, τα αλλαντικά κατά 2,4%, τα πουλερικά και το χοιρινό κατά 1,2%, τα αλκοολούχα ποτά κατά 1%, ενώ οι τιμές σε ψωμί και τα δημητριακά υποχώρησαν κατά μισή ποσοστιαία μονάδα.
«Από τις κατηγορίες που έχουν αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και μείωση των τιμών είναι κυρίως τα γαλακτοκομικά και τα τυροκομικά που είναι προϊόντα που έχουν επηρεαστεί από τις τιμές παραγωγού και από άλλους παράγοντες που έχουν επηρεάσει την συγκεκριμένη αγορά» δηλώνει ο Λευτέρης Κιοσές, διευθυντής Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών.
Απαισιόδοξοι οι παραγωγοί ελαιόλαδου
Για την υψηλή τιμή του ελαιόλαδου που εξακολουθεί να παρατηρείται στα σούπερ μάρκετ μίλησε ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιοπαραγωγών «Νηλέας» Μεσσηνίας Γιώργος Κόκκινος.
«Πρόκειται για ένα περίπλοκο θέμα, καθώς υπάρχουν διαφορετικές ποιότητες στο ελαιόλαδο. Στην ουσία αυτό που συμβαίνει με το ελαιόλαδο είναι ότι επειδή επηρεάζεται από την κλιματική κρίση επηρεάζεται και η παραγωγή», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γιώργος Κόκκινος.
Στη συνέχεια ο Γιώργος Κόκκινος συμπλήρωσε ότι και φέτος μάλλον τα πράγματα δεν θα πάνε και πολύ καλά με τη παραγωγή.
«Κι εμείς είχαμε χαμηλή παραγωγή και η Ιταλία είχε χαμηλή παραγωγή και η χρονιά που θα ακολουθήσει δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα αισιόδοξη. Δεν νομίζω οι τιμές να είναι πιο πάνω, γιατί από εκεί και πέρα κλονίζεται όλο το σύστημα. Πιστεύω ότι έχουμε φτάσει ένα ταβάνι. Οι τιμές είναι από 8,70 ευρώ έως 9 ευρώ -για το εξαιρετικά παρθένο», κατέληξε ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιοπαραγωγών «Νηλέας» Μεσσηνίας.
Όσον αφορά τα φαινόμενα αισχροκέρδειας ο Γιώργος Κόκκινος απάντησε με την παροιμία «ο λύκος στην αναμπουμπούλα φαίνεται».
Ελαιόλαδο: 212% αύξηση πάνω μέσα σε 14 μήνες
Αναλυτικότερα, η κλιματική αλλαγή που έχει οδηγήσει σε μειωμένη παραγωγή, η «βουτιά» λόγω ξηρασίας της πρώτης χώρας παγκοσμίως στην παραγωγή ελαιόλαδου, της Ισπανίας, η αυξημένη ζήτηση για εξαγωγές, είναι οι βασικότεροι παράγοντες που έχουν εκτινάξει την τιμή του «πράσινου χρυσού» στα ύψη.
Η πορεία της τιμής του
Η πορεία της τιμής του ελαιόλαδου τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχει ως εξής:
- Φθινόπωρο 2022: 5,45€ – 5,75€/ λίτρο
- Ιούλιος 2023: 6€ – 6,40€/ λίτρο
- Αύγουστος 2023: 9,50€ – 12€/ λίτρο
- Νοέμβριος 2023: 12€ – 15€/ λίτρο
- Ιανουάριος 2024: 16€ – 17€/ λίτρο
Ρεκόρ εξαγωγών στις ΗΠΑ
Το 2023, η Ελλάδα κάλυπτε περίπου το 4,7% των εισαγωγών ελαιόλαδου στις ΗΠΑ (στο 3,3% το 2022), αξίας 100,7 εκατ. δολαρίων, ενώ κατείχε την 5η θέση ανάμεσα στις χώρες που εξάγουν ελαιόλαδο στις ΗΠΑ. Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία που επεξεργάστηκε το Γραφείο ΟΕΥ Νέας Υόρκης, διαχρονικά, σχεδόν του 75% των εισαγωγών ελαιόλαδου στις ΗΠΑ προέρχεται από τρεις χώρες: την Ιταλία (32,8%), την Ισπανία (31,9%) και την Τυνησία (10,1%). Ακολουθεί η Τουρκία καθώς κατέχει την 4η θέση εισαγωγών ελαιόλαδου στις ΗΠΑ, με μέσο ποσοστό περίπου 9,7% και αξία ύψους 205,6 εκατ. δολαρίων (το 2022 στο 4%).
