Ιδίαιτερα ενδιαφέροντα στοιχεία για την αγορά της Μολδαβίας παρουσιάζει στην τελευταία του ενημέρωση το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Ελλάδας στο Βουκουρέστι το οποίο πλην της Ρουμανίας καλύπτει και την αγορά της Μολδαβίας. Κλιμάκιο του επισκέφθηκε το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου το Κισινάου με στόχο την διερεύνηση δυνατοτήτων περαιτέρω ανάπτυξης διμερών οικονομικών και εμπορικών σχέσεων.
Αναλυτικότερα υπήρξαν συναντήσεις με εκπροσώπους του Εμπορικού-Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, Οργανισμού Invest Moldova, Μ/ΥΠΕΞ-Επικεφαλής Γεν.Δ/νσης Οικονομικής Διπλωματίας, Επικεφαλής EBRD, Moldova IT Park, εκπροσώπους Γραφείου Αντιπροσωπείας ΕΕ και τέλος δραστηριοποιούμενους εκεί επιχειρηματίες και επίσης έλληνες που εργάζονται στην ανάπτυξη ευρωπαϊκών προγραμμάτων στην Μολδαβία.
Η οικονομία της Μολδαβίας
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Μ/Στατιστικής Υπηρεσίας για το 2020, ο μ/πληθυσμός υπολογίζεται περίπου στα 3,5 εκ.κατοίκους (σ.σ. σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα στα 2,6 εκ.κατοίκους) -ο πληθυσμός της πρωτεύουσας Κισινάου αναφέρεται στα 800 χιλ. άτομα-, το ΑΕΠ στα 11,9 δις.$ και το ΑΕΠ/κεφαλήν στα 4.512 $, ενώ η Μολδαβία με την Ουκρανία θεωρούνται οι φτωχότερες ευρωπαίκές χώρες.
Η οικονομία της χώρας στηρίζεται στην αγροτική παραγωγή (κυρίως δημητριακά και κρασί), τα τελευταία χρόνια στην διαρκώς αναπτυσσόμενο τομέα ICT, στα μεταναστευτικά εμβάσματα τα οποία υπολογίζεται ότι αποτελούν περίπου το 10% του μ/ΑΕΠ και στην αναπτυξιακή βοήθεια από την ΕΕ και τους διεθνείς Χρημ.Οργανισμούς (EBRD, World Bank, IMF).
Παράλληλα αναφέρεται ότι μεγάλη μερίδα πληθυσμού (περίπου 1 εκ. με 1,5 εκ.άτομα) διαβιεί εκτός Μολδαβίας εκ των οποίων οι περίπου 600 χιλ. σε χώρες ΕΕ (κυρίως Ρουμανία, Αυστρία, Γερμανία και Πολωνία) και οι υπόλοιποι σε Ην.Βασίλειο, Ουκρανία και Ρωσία.
Αν και τα τελευταία χρόνια, η χώρα εμφανίζεται σε σχετικά υψηλές θέσεις στον κατάλογο επιχειρηματικής δραστηριοποίησης (48η θέση μεταξύ 190 χωρών στο Doing Business Report 2020-World Bank), κύριο αναφερόμενο πρόβλημα καταγράφεται αυτό της διαφθοράς και ειδικότερα στις αποφάσεις της δικαστικής εξουσίας.
Προτεραιότητες της Μ/Κυβέρνησης, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε και η Μ/ΠΘ κα N.Gavrilita, στην πρόσφατη (15 Νοεμβρίου τ.έ.) Ημερίδα στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου με θέμα ”Moldovan Capital Markets Day 2021”, οι 2 κύριοι στόχοι της Κυβέρνησης είναι α) η καταπολέμηση της διαφθοράς (”zero tolerance to corruption”, δεν πρόκειται μόνο για την καταπολέμηση της διαφθοράς και αναμόρφωση του δικαστικού συστήματος της χώρας, αλλά η προσπάθεια επεκτείνεται και στην οικονομία και στην κοινωνία) και 2) η Ψηφιοποίηση της χώρας, ενώ επίσης αναφέρθηκε και στην δημιουργία θέσης Αναπληρωτή Π/Θ με αρμοδιότητα την Ψηφιοποίηση και στην προσπάθεια προσέλκυσης επενδυτών στη χώρα οι οποίοι θα αντιμετωπίσουν μία φιλική προς τους επιχειρηματίες Κυβέρνηση.
Η ελληνική επιχειρηματική παρουσία
Δεν κατεγράφησαν ούτε ελληνικές επενδύσεις, ούτε δραστηριοποίηση ελληνικής επιχείρησης πλην δύων που δραστηριοποιούνται στον τομέα του λιανικού/χονδρικού εμπορίου. Περαιτέρω υπάρχει μεν η παρουσία της Coca Cola HBC, αλλά δεν είναι καταγεγραμμένη ως ελληνική επένδυση, αναφέρεται ότι υπάρχουν ελληνικών συμφερόντων εταιρείες που πραγματοποιούν πωλήσεις στη Μολδαβία μέσω της παρουσίας τους στη Ρουμανία, ενώ παράλληλα καταγράφεται και η παρουσία 4-5 ελλήνων , οι οποίοι εργάζονται στη Μολδαβία μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Τέλος και όπως προκύπτει από τα ανωτέρω, καθώς η Μολδαβία, λόγω γεωγραφικής θέσης λειτουργεί ως γέφυρα και μεταξύ ΕΕ (αποτελεί τον κυριότερο εμπορικό εταίρο) και Ρωσίας, με τα ελκυστικό φορολογικό πακέτο που προσφέρεται σε αλλοδαπές επιχειρήσεις (ΕΟΖ κ.α.), θα μπορούσε αρχικά να εξετασθεί η εγκατάσταση ελληνικής επιχείρησης σε ΕΟΖ στη Μολδαβία λόγω εγγύτητας τόσο σε ευρωπαϊκές αγορές (μέσω Ρουμανίας) όσο και στην ρωσική αγορά.
Παράλληλα λόγω της συνεχούς ανάπτυξης και δυναμικής και επίσης λόγω του ευνοϊκού καθεστώτος ίδρυσης και φορολόγησης στον τομέα ΙΤ, θα μπορούσε να εξετασθεί η δραστηριοποίηση μέσω του Moldova IT Park.
Περαιτέρω, ορισμένα ελληνικά προϊόντα όπως π.χ. ελιές, κονσέρβες φρούτων, γαλακτοκομικά, αλλαντικά, κονσέρβες κρεάτων-ιχθυηρών, είδη αυτοκινήτου (καθαριστικά, πλαστικά δάπεδα κ.α.), εμφανίζουν καλύτερη δυναμική για την εξαγωγή τους στην μολδαβική αγορά.
